дандон

дандон
[دندان]
1. узви устухонӣ дар даҳони инсон ва ҳайвонот, ки вазифаи хойида хӯрдани хӯрок ва газиданро иҷро мекунад: дандони ашк, дандони курсӣ, дандони сунъӣ, дандони тилло; дар ноомади кор шиша сандон шиканад, атола дандон (зарб.)
2. ниг. дандона; дандони ширӣ дандони инсон (20 адад), ки дар ҳафтсолагӣ ба тадриҷ меафтад ва ба ҷои он 32 дандони дигар мебарояд; боби дандон а) дандонгузар; б) маҷ. безӯр, камқувват; ба осонӣ ҷавидашаванда; дандон задан а) газидан бо дандон; б) маҷ. сухани нештардор гуфтан; маломат кардан; дандон хойидан // дандон сойидан дандонҳоро ба ҳам сойидан, дандонҳоро ба ҳам сойиш дода садо баровардан (аз ғояти хашму ғазаб)
◊ дандон доштан ба касе душманӣ доштан, ғараз доштан ба касе; дандони касе газ-газ шудан сахт хашмгин шудан, ниҳоят ба ғазаб омадан; дандон гиз кардан лаҳҷ. дандон нишон додан, ғазаб зоҳир намудан; тамасхур кардан; дандон тез кардан а) дандон ба газидан омода намудан; кина варзидан; б) да намудан; кина варзидан; б) тамаъ кардан; дандон ба дандон мондан (ниҳодан, гузоштан) тоб овардан ба сахтие, сабр кардан, бардошт кардан; бо дандону нохун ҷангидан то охирин имконияту қувва ҷангидан

Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. . 2008.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Смотреть что такое "дандон" в других словарях:

  • дандонӣ — [دنداني] 1. марбут ба дандон 2. овози дандонӣ овозе, ки бо қарор гирифтани нӯги забон дар пушти дандонҳои пеш пайдо мешавад, монанди «т» ва «д» …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • роғдандон — [راغ دندان] он ки дар байни дандонҳояш фосила мавҷуд аст …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • газидан — [گزيدن] 1. дандон задани инсон ва ё ҳайвон ба чизе, чизеро сахт ба дандон гирифтан 2. неш задани ҷонварон ва ё ҳашарот; лаб газидан а) лабро ба таҳи дандон гирифтан (барои ба ин воситаи рамз ҳайрат ва таассуфро фаҳмондан ё ба чизе ишора кардан ва …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • кандан — [کندن] 1. кофтан, ҳафр кардан, кофта чуқур ё ковок кардан; кофта гирифтан (мас. заминро); чоҳ кандан а) заминро кофта чуқур кардан барои баровардани об; б) киноя аз қасди бад кардан 2. ҷудо кардан; чида гирифтан (мас., ҳосили дарахтеро): гул… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • мушдандон — [موش دندان] он ки дандонҳояш шабеҳи дандонҳои муш аст, дандонҳои хурду реза, резадандон …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • ангушт — [انگشت] 1. қисми охирини мутаҳаррики даст ва пои одам, ки маъмулан панҷтоӣ мешаванд, чиллик, лелак 2. воҳиди ченак, ки баробари паҳнои як ангушт аст: чор ангушт, панҷ ангушт; ангушти беном ангушти чорум, бинсир; ангушти дароз // ангушти васат… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • бех — [بيخ] 1. решаи асосии наботот 2. маҳсули танаи асосии сабзавоти бехмева: бехи сабзӣ, бехи пиёз; бех бастан ҳосил андохтан ( и сабзӣ, пиёз ва дигар сабзавот) 3. воҳиди ҳисоби ниҳолу растанӣ, дарахт 4. маҷ. асос, асл, бунёд: беху бунёд, аз беху бун …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • боб — I [باب] шоиста, лоиқ, сазовор, муносиб, мувофиқ, дархӯр; соз, хуб: шароити боб, ҷавоби боб; боби дандон нарм, мулоим, дандон мегузаштагӣ (дар бораи хӯрок); боб кардан а) ба тарзи шоиста ва хубу марғуб иҷро кардани кор, айни муддао кардан, соз… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • бун — [بن // بون] 1. бех, реша, асос, бунёд; буни мӯ бехи мӯ 2. қисми зерини ҳар чиз, поён, таг: буни девор, буни тал, буни чоҳ; буни гардан паси гардан; пушти сар; буни гӯш таги гӯш, зери гӯш; баногӯш; буни дандон милки дандон, вора; буни кӯҳ домани… …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • вора — [واره] 1. милки дандон, буни дандон 2. ҷузъи пасини калимаҳои мураккаб ба маъноҳои монанд ва назир (сангвора, моҳвора), муносиб, шоиста (гӯшвора, созвора, пуштвора), доранда ва ҳомил (бодвора, номвора) 3. кҳн. навбат …   Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»